Telegram 
Viber 
Whatsapp 
Messenger Delegacja bez stosunku pracy
Kwestia załatwienia delegacji dla osób fizycznych, które pracują na podstawie umowy o dzieło
Dokumentowanie delegacji dla osób fizycznych, które nie pozostają w stosunku pracy — niemożliwe
Kwestia załatwienia delegacji dla osób fizycznych, które wykonują pracę na podstawie umowy o dzieło, przewidującej prace w innej miejscowości, oraz etatowych pracowników przebywających przy miejscu położenia obiektu, ale niebędących w stosunku pracy z przedsiębiorstwami, pojawia się dość często.
W kwestii delegacji przedsiębiorstwa powinny brać pod uwagę ст. 121 КЗоТ, пп. 140.1.7 НКУ i Instrukcję №59 (dla finansowanych nie za budżetowy счет СХ ma charakter zalecający).
Zgodnie z p. 1 Instrukcji № 59, wyjazd do innej miejscowości na wskazany okres na podstawie zarządzenia kierownika przedsiębiorstwa w celu wykonania określonego rodzaju prac poza miejscem stałej pracy może być uznany za delegację. Takie warunki są możliwe przy istnieniu dokumentów potwierdzających, że delegacja służbowa ma związek z działalnością zasadniczą dla przedsiębiorstwa.
W artykule 121 КЗоТ podany jest wykaz gwarancji i rekompensat dla pracowników w przypadku delegacji służbowych. Ważne jest, aby zauważyć, że w przypadkach, gdy podstawowy rodzaj działalności pracownika przewiduje stałe rozjazdy (charakter ruchomy), wyjazdy służbowe nie będą uważane za delegacje, jeśli nie jest to przewidziane układem zbiorowym, ustawodawstwem lub umową o pracę między właścicielem a pracownikiem (kierownikiem lub upoważnioną przez niego osobą).
Пп. 140.1.7 НКУ wskazuje, że do wydatków podatnika zaliczają się wydatki na delegacje osób fizycznych, które pozostają w stosunku pracy z tym podatnikiem. W związku z tym nietrudno dojść do wniosku, że kluczowym warunkiem uznania wydatków związanych z delegacją jest wymóg, aby osoba wysłana na delegację była pracownikiem przedsiębiorstwa.
W związku z tym, jeśli przedsiębiorstwo wykonuje prace na obiekcie znajdującym się w innej miejscowości, prace te mogą wykonywać, w szczególności, pracownicy takiego przedsiębiorstwa, którzy pozostają z nim w stosunku pracy. Tylko takich pracowników można skierować z miejsca pracy na taki obiekt w podróż służbową (delegację) na polecenie kierownika przedsiębiorstwa.
Ponadto do prac na takim obiekcie mogą być zatrudnione osoby fizyczne, które nie pracują w tym przedsiębiorstwie (nie pozostawały przed rozpoczęciem pracy na tym obiekcie w stosunku pracy z przedsiębiorstwem), ale mieszkają w miejscu położenia obiektu. Ponieważ miejsce pracy pokrywa się z obiektem, to nawet w przypadku zawarcia z takim pracownikiem umowy o pracę (zazwyczaj na czas określony) ten pracownik wykonujący pracę na tym obiekcie nie będzie miał prawa do gwarancji przewidzianych w art. 121 КЗоТ. Zaangażowanie osób zewnętrznych do wykonania prac może odbywać się poprzez zawarcie z nimi umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej (w szczególności umowy o dzieło), w zależności od specyfiki takiej pracy. Ale przy pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej osoba fizyczna nie będzie miała gwarancji przewidzianych w art. 121 КЗоТ, ponieważ КЗоТ przewiduje takie gwarancje tylko dla stosunków pracy, a nie dla stosunków cywilnoprawnych.
Zatem, aby pracownicy mogli wykonywać prace poza siedzibą przedsiębiorstwa, można:
- albo wystawić delegację (jeśli przewiduje to układ zbiorowy lub umowa o pracę) z wypłatą diet;
- albo wypłacać dodatki za ruchomy charakter pracy (zapewnienie polowe) przy pracy w systemie zmianowym.
Jeżeli przedsiębiorstwo angażuje do wykonywania prac poza miejscem swojego położenia osobę zewnętrzną, z taką osobą można:
- zawrzeć umowę o pracę na czas wykonania określonej pracy;
- zawrzeć umowę cywilnoprawną.
W przypadku zawarcia umowy o pracę pracownikowi wypłacane jest wynagrodzenie, które podlega opodatkowaniu. Jeśli z osobą zostanie zawarta umowa cywilnoprawna, osoba fizyczna otrzymuje kwotę wynagrodzenia określoną w umowie (nie ustanowiono ograniczenia co do wysokości takiego wynagrodzenia).
Przypomnijmy, że od kwoty wynagrodzenia ustalonej dla osoby za wykonanie prac na podstawie umowy cywilnoprawnej przedsiębiorstwo nalicza ЕСВ w wysokości 34,7% i potrąca 2,6% z wynagrodzenia. Potrącenie składki jednolitej jest dokonywane z kwoty, od której jest ona naliczana (cz. 6 art. 7 Ustawy o ЕСВ). ЕСВ należy opłacić nie później niż do 20. dnia miesiąca następującego po bieżącym. Maksymalna baza do naliczania ЕСВ nie przekracza 17 minimalnych progów utrzymania dla osób zdolnych do pracy ustalonych ustawą.
Ponadto od kwoty wynagrodzenia należy potrącić podatek dochodowy (НДФЛ). Stawka podatku będzie zależeć od wysokości dochodu. Zgodnie z pkt. 167.1 НКУ, stawka podatkowa wynosi 15% od bazy opodatkowania. Bazą jest naliczona kwota takiego wynagrodzenia pomniejszona o kwotę ЕСВ, zgodnie z akapitem 2 pkt. 164.6 НКУ. Jednak jeśli baza opodatkowania w miesiącu kalendarzowym przekroczy dziesięciokrotność minimalnego wynagrodzenia, ustalonego na dzień 1 stycznia roku podatkowego, to od nadwyżki zostanie zastosowana stawka 17% (od 01.01.2013 do 01.12.2013 – 11470,00). Podatek płaci się (przekazuje) do budżetu w czasie wypłaty wynagrodzenia. Jeśli wynagrodzenie jest wypłacane gotówką z kasy, НДФЛ wpłaca się (przekazuje) w ciągu dnia roboczego banku następującego po dniu takiego naliczenia (wypłaty, udzielenia), zgodnie z pp. 168.1.4 НКУ.
Wypłacona przez przedsiębiorstwo kwota wynagrodzenia na podstawie umowy cywilnoprawnej zostanie zaliczona do kosztów zgodnie z normą pkt. 142.1 НКУ.
Również warto zaznaczyć, że jeśli przedsiębiorstwo musi wysłać osobę pracującą na podstawie umowy cywilnoprawnej do innej miejscowości, koszty podróży takiej osoby można włączyć do kwoty wynagrodzenia z umowy cywilnoprawnej. W ten sposób konieczność delegacji znika, a kompensacja kosztów po prostu zostaje włączona do kwoty wynagrodzenia wynikającego z umowy cywilnoprawnej.