Zwolnienia podczas wojny
Według danych ministerstwa gospodarki, dziś co ósmy Ukrainiec jest bez pracy. Jeśli główny powód zwolnień jest wszystkim jasny, to procedura już nie — prawo pracy od dawna nie przechodziło tylu zmian, co w okresie stanu wojennego.
Są cztery warianty zwolnienia pracownika podczas wojny:
Zwolnienie z inicjatywy pracownika „w ciągu jednego dnia”
Pracownik może zwolnić się bez dwutygodniowego wypowiedzenia w terminie wskazanym w jego oświadczeniu, z powodu prowadzenia działań bojowych na terenie, gdzie znajduje się przedsiębiorstwo, lub z powodu zagrożenia życia i zdrowia pracownika.
Wyjątkiem są pracownicy pracujący przy obiektach infrastruktury lub przymusowo angażowani do prac społecznie użytecznych.
Obowiązkowe wypłaty:
- wynagrodzenie;
- rekompensata za niewykorzystane urlopy.
Wypłaty powinny być dokonane w dniu zwolnienia, a jeśli tego dnia nie pracowaliście, najpóźniej następnego dnia po przedstawieniu przez was żądania rozliczenia. Jeśli pracodawca naruszył prawo pracy, układ zbiorowy lub umowę o pracę, wypłacana jest odprawa, jednak aby to uzyskać musicie udowodnić takie naruszenia.
Obecnie pracodawca obowiązkowo przy rozliczeniu powinien przekazać Państwu pisemne zawiadomienie, w którym będą wskazane kwoty naliczone i wypłacone.
Krótka instrukcja przy zwolnieniu z inicjatywy pracownika lub za porozumieniem stron:
- Wniosek o zwolnienie
- Jeśli nie ma takiej możliwości, możecie napisać wniosek, podpisać, zeskanować i wysłać go pracodawcy e-mailem wraz z listem przewodnim.
- Zarządzenie o zwolnieniu
- Pracodawca powinien zapoznać Państwa z zarządzeniem, także jest zobowiązany przekazać kopię zarządzenia, a jeśli była zawarta umowa o pracę, rozwiązać ją.
Zwolnienie z inicjatywy pracodawcy
Jedną z najbardziej nagłośnionych zmian wojennych stało się prawo pracodawcy do zwalniania pracownika, który jest tymczasowo niezdolny do pracy lub przebywa na urlopie (z wyjątkiem urlopu macierzyńskiego).
Uwaga! Ta norma nie jest odrębną nową podstawą do zwolnienia, to raczej nowy aspekt proceduralny obowiązujący podczas stanu wojennego. Zwalnienie pracownika może nastąpić tylko przy istnieniu podstaw do zwolnienia (art. 40,41 КЗпП), a nie z samego powodu tymczasowej niezdolności do pracy czy przebywania pracownika na urlopie.
Ponieważ obecne warunki życia doprowadziły do pojawienia się kilku nowych podstaw do rozwiązania umowy o pracę z inicjatywy pracodawcy, przyjrzyjmy się im.
- Nieobecność pracownika w pracy oraz brak informacji o przyczynach takiej nieobecności przez ponad cztery miesiące z rzędu.
Tej podstawy nie należy utożsamiać ze zwolnieniem z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności. Aby rozwiązać umowę o pracę z tej podstawy, muszą być jednocześnie spełnione dwa obowiązkowe warunki:
- rzeczywista nieobecność pracownika w miejscu pracy przez ponad 4 miesiące z rzędu;
- brak informacji u pracodawcy o przyczynach takiej nieobecności przez ponad 4 miesiące z rzędu (przy czym nie ma znaczenia, czy przyczyny są usprawiedliwione czy nie).
- Śmierć pracodawcy;
- Śmierć pracownika. Kwoty wszystkich świadczeń, które przysługiwały spadkodawcy, ale nie zostały przez niego otrzymane za życia, przekazywane są członkom jego rodziny, a w razie ich braku – wchodzą w skład spadku.
- Niemożność zapewnienia pracownikowi pracy określonej w umowie o pracę z powodu zniszczenia (braku) warunków produkcyjnych, organizacyjnych i technicznych, środków produkcji lub majątku pracodawcy w wyniku działań wojennych.
Zwolnienie z takiej przyczyny wymaga wypłaty pracownikowi odprawy w wysokości średniego miesięcznego wynagrodzenia i jest dopuszczalne po uprzednim zawiadomieniu na dziesięć dni.
Obowiązkowe wypłaty
- wynagrodzenie;
- rekompensata za niewykorzystane urlopy;
- odprawa w wysokości nie mniejszej niż średnie miesięczne wynagrodzenie. Układem zbiorowym lub umową o pracę może być ustalona wyższa wysokość odprawy.
Zwolnienie za porozumieniem stron
Tutaj wszystko tak jak przed wojną. Strony osiągają porozumienie co do warunków zwolnienia i rozchodzą się.
Obowiązkowe wypłaty
- wynagrodzenie;
- rekompensata za niewykorzystane urlopy;
- inne wypłaty przewidziane umową.
W związku z rozwiązaniem umowy o pracę
Tutaj również bez zmian, wojna wojną, ale terminy nikt nie zniósł, nie ma specjalnych warunków dotyczących przedłużenia umowy.
Obowiązkowe wypłaty
- wynagrodzenie;
- rekompensata za niewykorzystane urlopy;
- inne wypłaty przewidziane umową.